بهترین زمان و روش کاشت خربزه در گلخانه

کاشت خربزه در گلخانه یکی از روش‌های مدرن کشاورزی است که مزایای بسیاری را برای ما به همراه دارد. این روش سبب افزایش عملکرد، ایجاد اشتغال، صرفه جویی در مصرف آب و کنترل عوامل نامساعد جوی می‌شود. همچنین امکان تولید محصول در خارج از فصل را برای ما فراهم می‌کند که این موضوع از نظر اقتصادی بسیار ارزشمند است.

به طور کلی، کاشت خربزه گلخانه یکی از مهمترین روش‌های کشاورزی برای صرفه جویی در مصرف آب محسوب می‌شود. از طرفی، این روش به ما امکان می‌دهد تا در هر منطقه جغرافیایی حتی سرد و خشک، خربزه را با موفقیت پرورش دهیم. علاوه بر این، میزان باردهی کشت گلخانه‌ای نسبت به کشاورزی سنتی بسیار بیشتر است که این امر کشت خربزه در گلخانه را به گزینه‌ای مقرون به صرفه تبدیل می‌کند.

در این مقاله، قصد داریم روش‌های مختلف کاشت خربزه در گلخانه را با شما به اشتراک بگذاریم. کاشت خربزه در گلخانه به دو صورت مستقیم و نشایی می‌تواند صورت پذیرد و زمان مناسب آن در مناطق گرمسیری تا نیمه گرمسیری اوایل آذر تا نیمه اول دی ماه است. با ما همراه باشید تا با تمام جزئیات این روش کشت آشنا شوید.

کشاورزی

آماده‌سازی گلخانه برای کاشت خربزه

با شروع فصل سرد، آماده‌سازی گلخانه برای کاشت خربزه در گلخانه آغاز می‌شود. انتخاب خاک مناسب اهمیت زیادی دارد، چون فضای ریشه محدودتر از کشت در فضای باز است. اگر گلخانه چند سال متوالی زیر کشت محصولاتی مانند خیار یا گوجه بوده، تعویض خاک هر ۳ تا ۴ سال ضروری است تا از انتقال بیماری‌ها و قارچ‌ها جلوگیری شود.

بستر کشت باید زهکشی خوب، PH خنثی تا کمی اسیدی (۶ تا ۷) و ظرفیت نگهداری مناسب آب و هوا داشته باشد. خاک شنی-لومی برای خربزه خاتونی ایده‌آل است. همچنین ضدعفونی بستر با نور خورشید روشی طبیعی و کم‌هزینه برای کنترل علف‌های هرز و قارچ‌ها محسوب می‌شود.

استفاده از مالچ پلاستیکی مزایای بسیاری دارد:

• کاهش هزینه مبارزه با علف‌های هرز
• کاهش میزان آلودگی محیط زیست
• افزایش جذب املاح توسط ریشه در حرارت‌های بالاتر
• افزایش بهره‌وری در مصرف آب

برای آبیاری، نصب نوار تیپ توصیه می‌شود. باید در نظر داشت که آبیاری خربزه در گلخانه به سن گیاه، بافت خاک و زمان مصرف بستگی دارد. نوار تیپ را جهت ایجاد رطوبت یکنواخت درست در وسط پشته قرار می‌دهیم و بهتر است در قسمت زیرین نوار تیپ یک شکاف با عمق کم، جهت جایگیری آن تعبیه شود.

قبل از کاشت، ضدعفونی بذر با سم قارچ‌کش ایپرودیون-کاربندازیم به روش ضدعفونی خشک (یک گرم پودر سم به ازای هر کیلوگرم بذر) انجام می‌شود. کنترل بیماری‌های ناشی از بذرهای آلوده یکی از اقتصادی‌ترین روش‌های مبارزه است.

نقل قول:

As well as heat, melons need a good deep root run with reliable moisture and lots of organic nutrients. For that reason they are not ideal for growing in pots or grow-bags. I prefer to grow them in the deep soil of the permanent greenhouse bed. “Source“

ترجمه: خربزه‌ها علاوه بر گرما، به ریشه‌های عمیق و رطوبت کافی و مقدار زیادی مواد مغذی ارگانیک نیاز دارند. به همین دلیل برای پرورش در گلدان یا کیسه‌های رشد ایده‌آل نیستند. من ترجیح می‌دهم آنها را در خاک عمیق بستر گلخانه دائمی پرورش دهم.

بیشتر بدانید: برنامه کامل کوددهی پسته در بهار

روش‌های کاشت خربزه در گلخانه

دو روش اصلی برای کاشت خربزه در گلخانه وجود دارد: کاشت مستقیم و کاشت نشایی. هر کدام از این روش‌ها مزایا و ویژگی‌های خاص خود را دارند که با توجه به شرایط می‌توانیم از آن‌ها بهره ببریم.

در روش کاشت مستقیم، بذرها به صورت مستقیم در خاک زمین اصلی گلخانه کاشته می‌شوند. زمان مناسب برای این روش در مناطق گرمسیری تا نیمه گرمسیری، اوایل آذر تا نیمه اول دی ماه است.

در روش کاشت نشایی، ابتدا بذرهای مرغوب را به مدت ۲ ساعت در ظرف آب خیس کرده و سپس به مدت ۴۸ ساعت در یک پارچه نمدار نگهداری می‌کنیم. پس از این مرحله، بذرها را در سینی‌های نشا کشت می‌کنیم. هنگامی که برگ‌های حقیقی (برگ سوم) نمایان شدند، نشاها آماده انتقال به گلخانه هستند.

کاشت خربزه در گلخانه به روش نشایی مزایای فراوانی دارد که عبارتند از:

• تنظیم تراکم کاشت دلخواه
• زودرس کردن محصول
• یکنواختی کشت
• کاهش میزان خطا در کشت مستقیم و واکاری
• کاهش عملیات توسط نیروی انسانی
• کاهش هزینه‌های جاری به دلیل کاهش طول دوره کاشت

برای تهیه نشا برای کاشت خربزه در گلخانه، ترکیب کوکوپیت و پیت‌ماس به دلیل نگهداری رطوبت و بهبود ساختار خاک توصیه می‌شود. خربزه خزنده است و باید بوته‌ها را به صورت داربستی با پیچاندن ساقه‌ها به دور نخ رشد داد؛ جهت پیچش مخالف عقربه‌های ساعت است. برای حفظ وزن بوته، استفاده از گیره‌های حلقه‌ای و نخ کنفی مناسب‌تر است.

در مناطق با دوره رشد کوتاه، نشا در گلخانه یا شاسی تهیه می‌شود؛ پس از ۷ تا ۱۰ روز بذر جوانه زده و وقتی گیاهچه ۲ تا ۳ برگ داشت، به زمین اصلی منتقل می‌شود.

بیشتر بخوانید: راهنمای قدم به قدم کاشت ذرت: از انتخاب بذر تا برداشت محصول

مدیریت رشد و نگهداری خربزه گلخانه‌ای

پس از کاشت خربزه در گلخانه، مدیریت صحیح رشد و نگهداری بوته‌ها نقش مهمی در موفقیت محصول دارد. نکات کلیدی این مرحله عبارتند از:

پرورش بوته‌ها به صورت داربستی

• ساقه بوته خزنده است و باید زمانی که ساقه اصلی مشخص شد یا پیچک تولید کرد، بوته‌ها را به دور نخ پیچاند.

• جهت پیچش باید مخالف جهت عقربه‌های ساعت باشد.

• برای جلوگیری از شکستگی میوه‌ها، آن‌ها را در توری‌های مناسب قرار داده و با نخ به سیم‌های مفتولی سقف گلخانه مهار کنید.

• استفاده از گیره و نخ کنفی برای نگهداری بهتر بوته‌ها توصیه می‌شود.

کنترل دما و رطوبت

• دمای مناسب رشد خربزه حدود ۲۵ درجه سانتی‌گراد است.

• دمای بالاتر از ۲۵ درجه باعث کاهش گلدهی و باروری می‌شود.

• بذر خربزه در دمای ۱۲-۱۵ درجه جوانه می‌زند.

• برای تهویه مناسب از فن‌ها، دریچه‌ها و درهای مختلف استفاده کنید.

آبیاری گلخانه ای خربزه

بهترین روش آبیاری، سیستم قطره‌ای است که از هدر رفت آب جلوگیری می‌کند و رطوبت خاک را حفظ می‌کند.

• آبیاری به عوامل زیر بستگی دارد:

  1. سن گیاه

  2. بافت خاک

  3. زمان مصرف آب

• توصیه می‌شود آبیاری هر ۲ تا ۳ روز یکبار انجام شود که دوره ۲ روزه بهتر است.

محافظت از میوه

• استفاده از توری سایبان قرمز برای جلوگیری از آفتاب‌سوختگی میوه و اصلاح نور ورودی مفید است.

• این توری‌ها طیف‌های نور فرابنفش، آبی و قرمز را تغییر می‌دهند که به بهبود فتوسنتز کمک می‌کند.

تغذیه گیاه

مقاله پیشنهادی: فیسالیس: گران‌ترین میوه ایران

نتیجه‌گیری | زومکشت

کاشت خربزه در گلخانه روشی موثر و ارزشمند برای کشاورزان است که با افزایش بهره‌وری، صرفه‌جویی در مصرف آب و امکان تولید خارج از فصل، فرصت‌های اقتصادی زیادی ایجاد می‌کند. کنترل دقیق دما و رطوبت باعث شده این روش حتی در مناطق نامساعد آب و هوایی نیز امکان‌پذیر باشد.

انتخاب روش مناسب کاشت خربزه در گلخانه مناسب و آماده‌سازی بستر با خاک خوب، پایه‌های موفقیت در این سیستم است. همچنین بهره‌گیری از تکنولوژی‌های مدرن مانند آبیاری قطره‌ای و استفاده از داربست‌ها و توری‌های محافظ، کیفیت و کمیت محصول را بهبود می‌بخشد. اگرچه کشت گلخانه‌ای خربزه نیازمند سرمایه‌گذاری اولیه است، اما بازدهی بالا و برداشت چندین نوبت در سال، این سرمایه‌گذاری را به صرفه تبدیل می‌کند و آینده‌ای پایدار برای کشاورزی رقم می‌زند.

منابع: herbidacious – rhs – juliana

سوالات متداول