شپشک آرد آلود: روش‌های سریع مبارزه و درمان

شپشک آرد آلود یک شوخی نیست. این آفت خطرناک گیاهان با پوشش سفید آردمانند در عرض چند روز می‌تواند تمام بخش‌های گیاه را درگیر کند. با طول تقریبی ۳ میلی‌متر و پوشش کرک مانند سفیدی که سراسر بدن را پوشانده است، شپشک آرد آلود یا شته پشمالو به سرعت تکثیر می‌شود.

آیا گیاهان خانگی شما درگیر این آفت مزاحم شده‌اند؟ نگران نباشید. شپشک‌های آرد آلود در محیط‌های گرم و مرطوب فعالیت دارند و معمولاً روی گیاهانی که در فضای بسته مثل خانه یا گلخانه نگهداری می‌شوند، دیده می‌شوند. این حشرات با مکیدن شیره گیاه و ایجاد زخم، باعث نابودی آن می‌شوند. همچنین، از بافت آبکشی تغذیه می‌کنند و از خود عسلک برجای می‌گذارند که می‌تواند باعث ایجاد کپک دودی شود.

در این مقاله، روش‌های سریع و موثر برای از بین بردن شپشک آرد آلود در کمتر از ۲۴ ساعت را به شما آموزش می‌دهیم. از راهکارهای خانگی گرفته تا استفاده از سم شپشک در موارد شدید، همه چیز را به صورت کامل توضیح خواهیم داد.

۸ روش سریع برای از بین بردن شپشک آرد آلود

مبارزه با شپشک آرد آلود نیازمند اقدام فوری است. خوشبختانه می‌توانید با روش‌های زیر در کمتر از ۲۴ ساعت با این آفت مزاحم خداحافظی کنید.

۱. شستشوی گیاه با آب ولرم

ساده‌ترین روش برای آلودگی‌های خفیف، شستشوی گیاه با آب ولرم است. این کار را در سینک آشپزخانه یا وان حمام انجام دهید و با فشار ملایم آب، شپشک‌ها را از روی گیاه بشویید. البته به یاد داشته باشید که برخی گیاهان شکننده تحمل این روش را ندارند.

نقل قول:

Dislodge the mealybugs with a steady stream of water in the kitchen sink, bathtub, or shower. This is best for light infestations; some fragile plants do not tolerate vigorous treatment. Repeat the treatment whenever mealybugs reappear. “Source“

ترجمه: شپشک‌های آردآلود را با جریان ثابت آب در سینک آشپزخانه، وان حمام یا دوش از بین ببرید. این روش برای آلودگی‌های سبک بهترین گزینه است؛ برخی از گیاهان شکننده تحمل سمپاشی شدید را ندارند. هر زمان که شپشک‌های آردآلود دوباره ظاهر شدند، سمپاشی را تکرار کنید.

۲. استفاده از الکل ایزوپروپیل ۷۰٪

الکل ایزوپروپیل ۷۰٪ پوشش مومی محافظ شپشک را حل می‌کند. یک گوله پنبه را به الکل آغشته کرده و مستقیماً روی شپشک‌ها بمالید. ابتدا روی یک برگ آزمایش کنید تا از سوختگی گیاه جلوگیری شود [74، 91]. این روش با تماس مستقیم، شپشک‌ها را فوراً از بین می‌برد.

۳. اسپری خانگی صابون مایع و آب

یک قاشق چایخوری مایع ظرفشویی را با دو لیوان آب ترکیب کنید. این محلول را روی تمام قسمت‌های گیاه اسپری کرده و پس از ۲۰ دقیقه با آب ولرم بشویید. این محلول باید هر ۳ تا ۴ روز یکبار تا زمان بهبودی کامل گیاه استفاده شود. هرگز محلول را روی خاک اسپری نکنید زیرا موجب خشک شدن ریشه می‌شود.

۴. ترکیب صابون و الکل برای اثرگذاری بیشتر

برای تأثیر بیشتر، نصف لیوان الکل را با یک لیتر صابون مایع مخلوط کنید. این ترکیب قدرتمند را روی نواحی آلوده اسپری کرده و پس از ۲۰ دقیقه گیاه را با آب بشویید [71، 72]. الکل پوشش محافظ شپشک را از بین می‌برد و صابون به حذف آسان‌تر آن‌ها کمک می‌کند.

۵. استفاده از روغن چریش به عنوان حشره‌کش طبیعی

روغن چریش یک حشره‌کش قدرتمند و طبیعی است که از درخت چریش استخراج می‌شود. این روغن نه تنها شپشک‌ها را از بین می‌برد، بلکه خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی نیز دارد. با استفاده از پنبه، مقداری روغن چریش را روی سطح برگ‌ها و ساقه بمالید.

۶. حذف دستی شپشک‌ها با پنبه یا مسواک

برای آلودگی‌های کم، می‌توانید شپشک‌ها را با پنبه یا مسواک از روی گیاه جدا کنید. مسواک برای نواحی زاویه‌دار مانند محل اتصال برگ به ساقه که شپشک‌ها معمولاً در آنجا پنهان می‌شوند، بسیار مؤثر است [44، 91].

۷. هرس برگ‌های آلوده و دور ریختن آن‌ها

در صورت آلودگی شدید، هرس برگ‌های آلوده و دور ریختن آن‌ها روش مؤثری است. این کار به کاهش جمعیت شپشک‌ها کمک کرده و از انتشار آن‌ها به سایر قسمت‌های گیاه جلوگیری می‌کند. برگ‌های هرس شده را حتماً از محیط خارج کنید.

۸. استفاده از اسپری‌های آماده حشره‌کش ارگانیک

اسپری‌های آماده حشره‌کش ارگانیک در بازار موجود هستند که برای کنترل شپشک آرد آلود بسیار مؤثرند. این محصولات عموماً از اسانس نارگیل و عصاره سیر و فلفل تهیه شده‌اند و تأثیر مخربی بر انسان و گیاه ندارند. بهترین زمان برای استفاده از این اسپری‌ها، صبح زود یا عصر است تا از آسیب احتمالی نور مستقیم آفتاب جلوگیری شود.

استفاده از سم شپشک آرد آلود در موارد شدید

گاهی آلودگی شپشک آرد آلود به حدی می‌رسد که روش‌های خانگی و طبیعی کارساز نیستند. در این شرایط استفاده از سموم شیمیایی ضروری می‌شود. البته، باید به خاطر داشت که این سموم باید آخرین راه‌حل باشند و با احتیاط استفاده شوند.

سم کنفیدور: سیستمیک و مؤثر در نفوذ به آوند گیاه

کنفیدور (ایمیداکلوپراید) سمی سیستمیک با خاصیت تدخینی، نفوذی و گوارشی است که در سیستم عصبی شپشک‌ها اختلال ایجاد می‌کند. مزیت اصلی این سم توانایی نفوذ به داخل آوند گیاه است. بدین ترتیب، نیازی نیست همه قسمت‌های گیاه را سمپاشی کنید زیرا سم از طریق آوندها به کل گیاه منتقل می‌شود.

برای استفاده از کنفیدور، ۲ سی‌سی از آن را در ۱ لیتر آب حل کرده و سپس گیاه را سمپاشی کنید. توجه داشته باشید که سه مرتبه به فاصله ۳ روز باید این عمل را تکرار کنید.

سم مالاتیون: اثر تماسی و تدخینی با سمیت کم

مالاتیون (یا مالتوس) یکی از کم‌خطرترین سموم فسفره است که به دو صورت تماسی و تدخینی عمل می‌کند. این سم با ایجاد اختلال در سیستم عصبی و متوقف کردن انتقال پیام عصبی، باعث مرگ شپشک‌ها می‌شود.

برای استفاده از مالاتیون می‌توانید آن را روی گیاه اسپری کنید یا گیاه را در محلول این سم غوطه‌ور نمایید. همچنین می‌توانید هنگام آبیاری، محلول را روی خاک بریزید تا شپشک‌های مخفی در ریشه نیز از بین بروند.

سم دیازینون: اثر گوارشی و تنفسی

دیازینون سمی غیر سیستمیک با اثر تماسی، گوارشی و تنفسی است. این سم با ممانعت از فعالیت آنزیم کولین استراز در سیستم اعصاب مرکزی آفت، موجب مرگ آن می‌شود. دیازینون قابلیت نفوذ در لایه‌های بافت‌های گیاهی را دارد و برای آفاتی که در برگ‌ها، ریشه‌ها و منافذ گیاه زندگی می‌کنند، مناسب است.

نحوه صحیح محلول‌پاشی و دوز مصرفی

برای استفاده از این سموم، معمولاً دوز ۱ در هزار (۱ گرم در لیتر) توصیه می‌شود. برای مبارزه کامل با شپشک آرد آلود، باید سه بار به فاصله هر ده روز سمپاشی انجام شود. در مرحله اول شپشک‌های بالغ، در مرحله دوم شپشک‌های نابالغ و در مرحله سوم تخم‌های باقی‌مانده از بین می‌روند.

هنگام سمپاشی، گیاه را به محیطی با تهویه مناسب منتقل کنید و پس از ۲ الی ۳ ساعت که سم اثر خود را گذاشت، مقداری آب خالص روی گیاه اسپری کنید تا باقیمانده سم شسته شود. از قرار دادن گیاه سمپاشی شده در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث سوختن برگ‌ها شود.

نکات ایمنی هنگام استفاده از سموم شیمیایی

ایمنی شما هنگام استفاده از سموم شیمیایی برای از بین بردن شپشک آرد آلود اهمیت بسیاری دارد. بی‌توجهی به اصول ایمنی می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی شما داشته باشد. بنابراین رعایت نکات زیر ضروری است.

استفاده از دستکش، ماسک و عینک

هنگام کار با سموم شیمیایی برای مبارزه با شپشک آرد آلود، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی مناسب الزامی است. قبل از شروع سمپاشی، حتماً از دستکش پلاستیکی ساق بلند با آستر پنبه‌ای استفاده کنید. همچنین ماسک تنفسی مناسب بپوشید زیرا ذرات سم به صورت بخار یا پودر می‌توانند وارد دهان شده و از طریق تنفس به ریه‌ها بروند. علاوه بر این، چون ممکن است هنگام سمپاشی قطرات سم به چشم بپاشد، استفاده از عینک محافظ نیز ضروری است. توجه داشته باشید سم مالاتیون از طریق پوست نیز جذب می‌شود؛ پس موقع استفاده حتماً از پوشش مناسب استفاده کنید.

عدم استفاده در ساعات گرم روز

زمان سمپاشی برای از بین بردن شپشک آرد آلود بسیار مهم است. سمپاشی نبایستی در جهت وزش باد و یا در هنگام بارندگی انجام شود. همچنین، از سمپاشی در ساعات گرم روز خودداری کنید زیرا قرار گرفتن سم در معرض گرما قدرت سمیت آن را افزایش می‌دهد. بهتر است عملیات سمپاشی را در صبح زود یا عصر هنگام انجام دهید تا از آسیب احتمالی به گیاه و خودتان جلوگیری شود.

دور نگه داشتن سم از نور مستقیم آفتاب

سموم را باید در محلی مناسب و دور از تابش مستقیم نور خورشید نگهداری کنید. سم بايد در قوطی و ظرف اصلی خودش نگهداري شود و هرگز نبايد آن را داخل ظرف يا شيشه ديگر ريخت. افزون بر این، سموم باقی‌مانده و ظروف خالی سم را به طور صحیح دفع کنید و از مخلوط کردن سموم با یکدیگر خودداری نمایید.

شستشوی گیاه پس از ۲ ساعت برای کاهش باقی‌مانده سم

پس از سمپاشی، اجازه دهید حدود ۲ الی ۳ ساعت بگذرد تا سم اثر خود را بگذارد. سپس، با آب خالص گیاه را شستشو دهید تا باقیمانده سم از بین برود. این کار به کاهش خطرات احتمالی برای افراد خانه و حیوانات خانگی کمک می‌کند. پس از سمپاشی، دور نگه داشتن افراد بخصوص کودکان از محل سمپاشی و خارج کردن حیوانات و پرندگان از محل ضروری است. به هیچ وجه در طول مدت سمپاشی، مواد خوراکی، آشامیدنی مصرف نکنید و از کشیدن سیگار خودداری کنید.

پیشگیری از بازگشت شپشک آرد آلود

پس از مبارزه موفق با شپشک آرد آلود، مهم‌ترین گام جلوگیری از بازگشت مجدد این آفت است. با رعایت چند اصل ساده می‌توانید گیاهان خود را برای همیشه از شر این آفت مزاحم در امان نگه دارید.

قرنطینه گیاهان جدید قبل از ورود به خانه

اغلب، شپشک آرد آلود از طریق گیاهان جدید وارد خانه می‌شود. برای پیشگیری، حتماً گیاهان جدید را قبل از قرار دادن در کنار سایر گیاهان به مدت ۲ تا ۳ هفته در قرنطینه نگهداری کنید. در این مدت، گیاه را با دقت بررسی کنید و اطمینان حاصل نمایید که هیچ نشانه‌ای از آلودگی وجود ندارد. بدین ترتیب، از انتقال آفت به مجموعه گیاهان خود جلوگیری خواهید کرد.

کاهش آبیاری و کوددهی بیش از حد

شپشک‌های آرد آلود جذب گیاهانی با سطوح نیتروژن بالا و رشد نرم می‌شوند. در صورت آبیاری بیش از حد و کوددهی زیاد، گیاهان در معرض خطر بیشتری قرار می‌گیرند. کاهش تغذیه و آبیاری می‌تواند از ایجاد شپشک آردآلود جلوگیری کند زیرا سطح نیتروژن را کاهش می‌دهد و رشد گیاه را سخت می‌سازد. برای گیاهان آپارتمانی که می‌توانند کاهش دما را تحمل کنند، کاهش دمای شبانه تا ۱۵ درجه سانتیگراد نیز می‌تواند مانع رشد شپشک‌های آردآلود شود.

استفاده دوره‌ای از روغن چریش برای پیشگیری

روغن چریش یک متحد قدرتمند در پیشگیری از آفات است. این روغن طبیعی خاصیت قارچ‌کشی و حشره‌کشی دارد. برای پیشگیری، هر ۱ تا ۲ هفته یکبار مقداری روغن چریش را روی برگ‌ها و ساقه گیاهان بمالید. این کار به‌ویژه برای گونه‌های حساس بسیار مؤثر است. البته به یاد داشته باشید که گیاهان درمان شده با روغن چریش نباید در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرند، زیرا برگ‌های آن‌ها می‌سوزد.

ضدعفونی گلدان و تعویض خاک آلوده

شپشک‌ها و تخم آن‌ها می‌توانند در لبه‌ها و شکاف‌های گلدان پنهان شوند. بنابراین پس از نابودی شپشک‌ها، حتماً گلدان را با آب و صابون به خوبی بشویید و کاملاً ضدعفونی کنید. علاوه بر این، خاک گلدان را تعویض کنید زیرا ممکن است تخم حشرات در ریشه باقی مانده باشد. برای ضدعفونی خاک می‌توانید از محلول‌های ضدعفونی کننده مخصوص استفاده کنید. با این اقدامات، احتمال شیوع مجدد آفت به حداقل ممکن می‌رسد.

منابع: en.wikipedia – thespruce – agritech

سوالات متداول