
۱4 تا از گیاهان تصفیه کننده هوا
آیا میدانستید که آلودگی هوای داخل خانه میتواند تا پنج برابر بدتر از آلودگی هوای بیرون باشد؟
به همین دلیل است که گیاهان تصفیه کننده هوا به یکی از مهمترین راهحلهای طبیعی برای بهبود کیفیت هوای داخلی تبدیل شدهاند. در واقع، تحقیقات ناسا از سال ۱۹۸۹ نشان داده که برخی گیاهان توانایی خارقالعادهای در جذب آلایندهها دارند. طبق این مطالعات، حتی یک گیاه آپارتمانی میتواند کیفیت هوای یک اتاق معمولی را تا ۲۵ درصد بهبود بخشد. با این حال، همه گیاهان به یک اندازه در تصفیه هوا موثر نیستند. تحقیقات دکتر ولورتون نشان میدهد که برخی گونهها میتوانند بین ۱۰ تا ۷۰ درصد آلایندهها را از محیط حذف کنند. در این مقاله، ۱4 گیاه برتر تصفیه کننده هوا که مورد تایید ناسا برای سال ۲۰۲۵ قرار گرفتهاند را معرفی میکنیم.
جدول مقایسه گیاهان تصفیه کننده هوا
نام گیاه | آلایندههای قابل حذف | شرایط نوری | نیاز آبی | دمای مناسب | ویژگی خاص |
---|---|---|---|---|---|
سانسوریا | فرمالدئید، بنزن، تریکلرواتیلن، زایلن | نور متوسط | کمآب | ذکر نشده | تولید اکسیژن در شب |
آگلونما | بنزن، فرمالدئید، زایلن | نور غیرمستقیم متوسط | هفتهای ۱-۲ بار | ۱۸-۲۵ درجه | مقاوم در نور کم |
پتوس طلایی | فرمالدئید، بنزن، تریکلرواتن، مونوکسید کربن | نور غیرمستقیم | هفتهای ۲-۳ بار | ۱۸-۲۵ درجه | رشد سریع |
دراسنا | فرمالدهید، بنزن، تریکلرواتیلن | نور غیرمستقیم روشن | متوسط | ۱۶-۲۴ درجه | حذف فلزات سنگین |
اسپاتی فیلوم | بنزن، فرمالدئید، تولوئن، زایلن | نور غیرمستقیم ملایم | منظم | ۱۳-۳۲ درجه | حذف آمونیاک |
فیکوس بنجامین | فرمالدئید، بنزن، تریکلرواتیلن | نور غیرمستقیم فراوان | هفتهای ۱-۲ بار | ۱۸-۲۴ درجه | مناسب فضای اداری |
نخل اریکا | فرمالدهید، زایلن، تولوئن، بنزن | نور غیرمستقیم فراوان | هر ۲-۳ روز | ۲۰-۳۰ درجه | افزایش رطوبت هوا |
گیاه عنکبوتی | مونوکسید کربن، فرمالدهید، زایلن، بنزن | نور روشن غیرمستقیم | ۲-۳ بار در هفته | ۱۸-۲۴ درجه | مقاوم و کمتوقع |
آلوئه ورا | فرمالدهید، بنزن، زایلن | نور غیرمستقیم | هر دو هفته | ذکر نشده | خواص درمانی |
فیلودندرون | فرمالدهید، بنزن، زایلن | نور غیرمستقیم متوسط | هر ۴-۵ روز | ۱۷-۳۰ درجه | ۶۰۰ گونه مختلف |
نخل شامادورا | فرمالدهید، بنزن، تولوئن، زایلن | نور متوسط | منظم | ۱۸-۲۵ درجه | حذف ۹۲٪ فرمالدهید |
سرخس بوستون | فرمالدهید، بنزن، زایلن، مونوکسید کربن | نور غیرمستقیم روشن | هفتهای ۱-۲ بار | ۱۵-۲۴ درجه | افزایش رطوبت هوا |
زامیفولیا | بنزن، تولوئن، زایلن، فرمالدهید | نور متوسط | هر ۷-۱۰ روز | ۱۶-۲۳ درجه | مقاومت در کمآبی |
ژربرا | بنزن، فرمالدهید، تریکلرواتیلن | نور فراوان | متوسط | بالای ۲۴ درجه | گلهای رنگارنگ |
تحقیقات جدید ناسا درباره گیاهان تصفیه کننده هوا برای سال ۲۰۲۵
نگاه سازمان فضایی ناسا به گیاهان تصفیه کننده هوا از امروز و دیروز نیست. این سازمان پیشرو در علوم فضایی، مدتهاست که تواناییهای شگفتانگیز گیاهان را مورد مطالعه قرار داده است.
چرا ناسا به گیاهان تصفیه کننده هوا اهمیت میدهد؟
سازمان فضایی ناسا در سال ۱۹۸۹ پژوهشی دنبالهدار را با هدف خودکفایی سفینهها و ایستگاههای فضایی در زمینه تولید و تصفیه هوا آغاز کرد. این مطالعات در اصل برای یافتن راههایی جهت پاک کردن هوای درون ایستگاههای فضایی طراحی شده بود.
از طرفی، ناسا به دنبال راهکارهایی برای پرورش گیاهان در محیطهای فضایی است تا بتواند سیستم پشتیبانی حیات طبیعی برای فضانوردان ایجاد کند. گیاهان نه تنها با جذب دیاکسید کربن و تولید اکسیژن بلکه با توانایی حذف آلایندهها نقش مهمی در این سیستم ایفا میکنند.
تغییرات در معیارهای انتخاب گیاهان تصفیه کننده هوا
در ابتدا، معیار اصلی ناسا برای انتخاب گیاهان تصفیه کننده هوا، توانایی آنها در حذف سموم خاص مانند بنزن، فرمالدهید و تریکلرواتیلن بود. اما با گذشت زمان، ناسا تحقیقات خود را گسترش داد و گیاهان را بر اساس چندین معیار جدید رتبهبندی کرد:
- توانایی در از بین بردن انواع مختلف آلایندهها
- سهولت رشد و نگهداری
- میزان دفع و جذب حشرات
- مقدار تبخیر آب از برگها
همچنین، کشف مهم دیگر ناسا این بود که میکروارگانیسمهای موجود در خاک این گیاهان نقش بسزایی در جذب آلایندهها، بهویژه بنزن دارند. این موضوع باعث شد تا دید جدیدی نسبت به مکانیسم تصفیه هوا توسط گیاهان شکل بگیرد.
چالشهای آلودگی هوا در سال ۲۰۲۵
بر اساس دادههای جمعآوری شده از ۴۰ هزار ایستگاه سنجش کیفیت هوا در ۱۳۸ کشور جهان، کشورهایی مانند چاد، بنگلادش، پاکستان، کنگو و هندوستان در سال ۲۰۲۵ آلودهترین هوا را در جهان داشتهاند.
ماهوارههای ناسا دود شدید و مه تاریک شدن آسمان را در بسیاری از مناطق جهان ثبت کردهاند. میزان PM۲.۵ در برخی مناطق به بیش از ۵۰۰ میکروگرم بر متر مکعب رسیده است، در حالی که سازمان بهداشت جهانی میزان ۱۵ میکروگرم در هر مترمکعب را توصیه میکند.
با توجه به افزایش آلودگی هوا، ناسا برای هر ۳۰ مترمربع فضای داخلی، دو تا سه گلدان ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتری از گیاهان تصفیه کننده هوا را توصیه میکند. این توصیه بر اساس یافتههای تحقیقات گسترده و مطالعات دنبالهدار ناسا در زمینه گیاهان تصفیه کننده هوا صورت گرفته است.
مقالات مرتبط با این دسته بندی: تأثیر موسیقی بر رشد گل و گیاهان | بررسی علمی و نتیجه عملی
گیاهان تصفیه کننده هوا
1. سانسوریا (زبان مادرشوهر): قهرمان تصفیه هوا در شب
سانسوریا، این گیاه سرسخت و همیشه سبز، از جالبترین گیاهان تصفیه کننده هوا به شمار میرود. با داشتن بیش از ۷۰ گونه مختلف، سانسوریا که به «زبان مادرشوهر» نیز معروف است، توانایی قابل توجهی در بهبود کیفیت هوای محیطهای بسته دارد.
مکانیسم منحصر به فرد سانسوریا در تصفیه هوا
برخلاف اکثر گیاهان آپارتمانی، سانسوریا دارای مکانیسم متابولیسمی خاصی به نام CAM (متابولیسم اسید کراسولاسه) است. این مکانیسم باعث میشود که سانسوریا در شب، به جای مصرف اکسیژن، دیاکسید کربن را جذب کرده و اکسیژن آزاد کند. در واقع، سانسوریا در شب روزنههای خود را باز میگذارد تا هدر رفتن آب به حداقل برسد و همزمان از طریق همین روزنهها دیاکسید کربن جذب و اکسیژن آزاد میشود.
این ویژگی منحصر به فرد، سانسوریا را به گزینهای عالی برای اتاق خواب تبدیل کرده است. به همین دلیل، توصیه میکنم حتماً یک گیاه سانسوریا در محیط اتاق خواب خود داشته باشید. طبق آزمایشات ناسا، اکسیژنسازی سانسوریا در یک اتاق به اندازهای است که با داشتن ۶ تا ۸ گیاه برای هر فرد، حتی در صورت نبود جریان هوا در اتاق نیز میتوانید به راحتی تنفس کنید.
آلایندههای قابل حذف توسط سانسوریا
سانسوریا، بهویژه نوع Laurentii آن، توانایی دفع اکثر سموم را دارد. این گیاه قادر است آلایندههای خطرناکی مانند:
- فرمالدئید (که باعث ورم کردن ماهیچهها و تحریک حنجره میشود)
- بنزن (که سبب سوزش چشم و کاهش هشیاری میشود)
- تریکلرواتیلن (عامل سردرد و حالت تهوع)
- زایلن و تولوئن (مشکلساز برای قلب، کلیه و کبد) را از محیط جذب کند.
طبق تحقیقات ناسا، یک گیاه سانسوریا میتواند هوای محیطی به مساحت ۳۰ مترمربع را پاکسازی کند.
نحوه نگهداری سانسوریا برای بهترین عملکرد
خوشبختانه، سانسوریا از دسته گیاهان کمتوقع محسوب میشود. اگر در زمینه نگهداری گیاهان مبتدی هستید، با این گیاه مقاوم شروع کنید. برای نگهداری بهینه:
- آبیاری: تنها زمانی که سطح خاک کاملاً خشک شده، گیاه را آبیاری کنید. در زمستان، آبیاری را به کمترین میزان ممکن کاهش دهید.
- نور: سانسوریا به نور متوسط احتیاج دارد، اما تحمل محیطهای پر نور، کم نور و سایه را نیز دارد.
- خاک: خاک سنگین (مخلوطی از شن، ماسه، رس و مواد آلی) برای رشد بهتر سانسوریا مناسب است.
- کوددهی: در فصل رشد (بهار و تابستان)، هر دو تا سه هفته یکبار از کود گیاهان زینتی استفاده کنید. در زمستان کوددهی را متوقف کنید.
از کودهای حیوانی برای این گیاه استفاده نکنید زیرا باعث سوختگی و آلودگی ریشه میشود.
2. آگلونما: گیاه همیشه سبز چینی با قدرت تصفیه فوقالعاده
آگلونما با برگهای بیضی شکل و رنگارنگش، یکی از محبوبترین گیاهان تصفیه کننده هوا در لیست تأیید شده ناسا است. این گیاه همیشه سبز که با نام «همیشه سبز چینی» نیز شناخته میشود، از خانواده گل شیپوریان (Araceae) بوده و زادگاه اصلی آن مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جنوب شرق آسیا است.
انواع آگلونما و میزان تصفیهکنندگی آنها
آگلونما بیش از ۴۰ گونه مختلف دارد که همگی از نظر شکل و رنگ برگها متفاوت هستند. هر چند تمامی گونههای آگلونما توانایی تصفیه هوا را دارند، اما میزان این تصفیهکنندگی در انواع مختلف متفاوت است. آگلونمای سفید به دلیل برگهای روشنتر، به نور بیشتری نیاز دارد، در حالی که گونههای با برگ تیره میتوانند در نور کمتر نیز رشد کنند.
به طور کلی، هرچه رنگ برگهای آگلونما متنوعتر باشد، به نور بیشتری نیاز خواهد داشت. آگلونمای نقرهای در ماههای گرم سرعت رشد بیشتری دارد، در حالی که گونههای با رنگ روشن آهستهتر رشد میکنند.
شرایط نگهداری آگلونما در آپارتمان
نگهداری از آگلونما در آپارتمان بسیار آسان است و به همین دلیل از محبوبترین گیاهان آپارتمانی تصفیه کننده هوا به شمار میرود:
- نور: به نور غیرمستقیم و متوسط نیاز دارد. بهترین مکان برای آن، پشت پنجره شمالی با نور غیرمستقیم است. این گیاه حتی در محیطهای کم نور نیز میتواند رشد کند.
- آبیاری: خاک گلدان باید بین دو آبیاری کاملاً خشک شود. آبیاری بیش از حد میتواند باعث پوسیدگی ریشه شود. در تابستان هفتهای یک تا دو بار و در زمستان هفتهای یکبار آبیاری کافی است.
- دما: دمای ایدهآل بین ۱۸ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. آگلونما به سرما حساس بوده و سرمای شدید میتواند باعث مرگ گیاه شود.
- رطوبت: به دلیل منشأ گرمسیری، به رطوبت نسبتاً بالایی نیاز دارد. غبارپاشی روزانه در تابستان توصیه میشود.
- خاک: ترکیبی از خاکبرگ، ماسه، کود آماده یا خاک باغچه و پیت برای این گیاه مناسب است.
آلایندههای قابل حذف توسط آگلونما
طبق مطالعات ناسا، آگلونما یکی از بهترین گیاهان تصفیه کننده هوا است. سازمان ناسا این گیاه را در صدر فهرست ۱۰ برترین گیاه پاککننده هوا قرار داده است. آگلونما توانایی بالایی در از بین بردن آلایندههای زیر را دارد:
- بنزن (موجود در رنگها و دود سیگار)
- فرمالدئید (موجود در مواد شوینده و کفپوشها)
- زایلین (موجود در چسبها و رنگها)
با توجه به تحقیقات انجام شده، حتی در شب نیز آگلونما به تولید اکسیژن ادامه میدهد و همزمان سموم موجود در هوا را از بین میبرد. به همین دلیل، نگهداری این گیاه در اتاق خواب میتواند به بهبود خواب و سلامت دستگاه تنفسی کمک کند.
3. پتوس طلایی: زیبا و کارآمد در تصفیه هوا
پیچک شیطان یا پتوس طلایی، گیاهی تقریباً نامیراست که به دلیل توانایی رشد در سختترین شرایط، لقب “شیطان” گرفته است. این گیاه زیبا با برگهای براق و همیشه سبزش، یکی از کارآمدترین گیاهان تصفیه کننده هوا در فهرست تأیید شده ناسا محسوب میشود.
انواع پتوس و قدرت تصفیهکنندگی آنها
پتوس در انواع مختلفی از جمله پتوس طلایی، پتوس ابلق و پتوس سفید موجود است. گونه طلایی آن با برگهای سبز آمیخته با رگههای زرد و طلایی، علاوه بر زیبایی، قدرت فوقالعادهای در تصفیه هوا دارد. این گیاه حتی در شرایط نوری کم نیز به خوبی رشد میکند و میتواند به طول ۲.۵ متر برسد.
طبق پیشنهاد ناسا، پتوس باید در هر خانهای وجود داشته باشد، زیرا قادر است طیف وسیعی از آلایندهها را به طور کامل از هوا دفع کند:
- فرمالدئید (موجود در مواد شوینده و دود اگزوز)
- بنزن (موجود در رنگها و دود سیگار)
- تریکلرواتن (موجود در مواد شیمیایی خانگی)
- تولوئن و زایلن (موجود در چسبها و رنگها)
- مونوکسید کربن (بهویژه در زمان خواب)
نحوه نگهداری پتوس برای بیشترین تاثیر در تصفیه هوا
از طرفی، نگهداری پتوس بسیار آسان است. این گیاه در طیف وسیعی از شرایط نوری رشد میکند، اما نور روشن و غیرمستقیم را ترجیح میدهد. پتوس همچنین میتواند حتی در تاریکی نیز رشد کند.
برای آبیاری، تنها زمانی که خاک گلدان کاملاً خشک شده است، گیاه را آبیاری کنید. معمولاً هفتهای ۲ تا ۳ بار گیاه را زیر آب سرد بگیرید تا آلایندههای جذب شده شسته شوند.
علاوه بر این، هر دو سال یکبار گلدان آن را تعویض کنید تا بیشترین تأثیر را در تصفیه هوا داشته باشد. با قرار دادن پتوس در پارکینگ خانه، فرمالدئید تولید شده توسط دود اگزوز به راحتی تصفیه میشود.
هشدارهای ایمنی برای نگهداری پتوس
با وجود مزایای بسیار، باید بدانید که تمام قسمتهای گیاه پتوس حاوی مادهای سمی به نام اگزالات کلسیم است. در صورت بلعیده شدن، این ماده میتواند باعث تحریک دهان، گلو و معده شود.
همچنین، تماس با شیره این گیاه ممکن است موجب تحریک پوست و چشمها گردد. بنابراین، توصیه میکنم این گیاه را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.
به رغم این محدودیتها، مزایای پتوس مانند مراقبت آسان، سازگاری با شرایط نوری مختلف، تصفیه هوا، رشد سریع و تکثیر آسان، آن را به انتخابی عالی برای فضای داخلی خانه یا محل کار تبدیل کرده است.
4. دراسنا: گیاه مقاوم با توانایی حذف فرمالدهید
در تحقیقات ناسا، دراسنا در رتبه پنجم گیاهان تصفیه کننده هوا قرار گرفته است. این گیاه با برگهای شمشیری شکل و منحصر به فرد، قهرمان مبارزه با فرمالدهید در منازل محسوب میشود و برای از بین بردن سموم خانگی بسیار مناسب است.
گونههای مختلف دراسنا و قدرت تصفیهکنندگی آنها
دراسنا دارای حدود ۴۰ گونه مختلف از درختچههای همیشه سبز است. این گیاه اصالتاً متعلق به جنوب شرقی آفریقاست و در محیطهای گرم رشد بهتری دارد. گونه marginata نسبت به شرایط مختلف آپارتمانی بسیار مقاوم است و یکی از پرطرفدارترین انواع آن، شکل رنگین کمانی با رنگ بنفش روشن است.
همچنین دراسنا پرچمی (یا خون سیاوشان) از گیاهان سرسخت محسوب میشود که در تمامی جاها رشد میکند. این گیاه در فضای باز میتواند تا حدود ۶ متر رشد کند، اما در محیطهای آپارتمانی تنها به ارتفاع ۱۲۰ تا ۱۸۰ سانتیمتر میرسد.
نحوه نگهداری دراسنا در فضاهای مختلف
دراسنا گیاهی مقاوم و کمتوقع است که به راحتی در ادارات و منازل قابل نگهداری است. برای نگهداری بهینه این گیاه به موارد زیر توجه کنید:
- نور: در مکان روشن با نور غیرمستقیم و به دور از تابش مستقیم آفتاب نگهداری کنید. بهترین نور برای این گیاه، نوری است که از سمت شرق یا غرب میآید.
- آبیاری: زمانی گیاه را آبیاری کنید که ۳ سانتیمتر از سطح خاک خشک شده باشد. آبیاری بیش از حد باعث زرد شدن برگها میشود.
- دما: دمای ایدهآل برای این گیاه بین ۱۶ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است.
- تکثیر: در اسفند و تابستان میتوان از طریق قلمههای انتهایی ساقه و قلمههای ساقهای تکثیر کرد.
- خاک: هر سال یا حداقل هر دو سال خاک گلدان را عوض کنید تا رشد چشمگیری از این گیاه ببینید.
آلایندههای قابل حذف توسط دراسنا
دراسنا با حذف آلایندههای زیر موجب پاکسازی هوا میشود:
- فرمالدهید (موجود در مبلمان و فرشهای نو)
- بنزن (موجود در دود سیگار)
- تریکلرواتیلن (یکی از بهترین گیاهان برای حذف این ماده)
- کارسینوژنها (مواد سرطانزا)
از طرفی، توصیه میکنم دراسنا را در اتاقهای تازه مبله یا فرش شده قرار دهید، زیرا بالاترین حد فرمالدهید در این فضاها وجود دارد. اگر میخواهید در محیط منزل خود هوای پاک و سالم داشته باشید، نگهداری دراسنا در کنار سایر گیاهان تصفیه کننده هوا از نظر ناسا میتواند بسیار کمککننده باشد.
5. اسپاتی فیلوم: گل صلح با قدرت تصفیه بالا
اسپاتی فیلوم با گلهای سفید چشمنواز و برگهای براق سبز تیره، نماد صلح و معصومیت است. این گیاه زیبا علاوه بر جنبه تزئینی، یکی از برترین گیاهان تصفیه کننده هوا در جهان به شمار میرود و به همین دلیل در لیست تأیید شده ناسا قرار گرفته است.
چرا اسپاتی فیلوم در لیست ناسا قرار دارد؟
اسپاتی فیلوم از سال ۱۹۸۰ در لیست گیاهان تصفیه کننده هوا مورد تأیید ناسا قرار دارد. این گیاه جزو ۳ گیاه برتر در از بین بردن آمونیاک موجود در هواست که تأثیر بسزایی در بهبود کیفیت زندگی انسانها دارد. افزون بر این، اسپاتی فیلوم میتواند هاگها و باکتریهای قارچی را از هوا جذب کرده و تعداد آنها را به طور چشمگیری کاهش دهد.
طبق تحقیقات ناسا، برای هر ۹ مترمکعب هوای داخلی، یک گلدان اسپاتی فیلوم کافی است تا بسیاری از آلایندههای داخلی را تصفیه کند. با این حال، طبق همان مطالعات، بهتر است حداکثر از ۲ گلدان این گیاه در هر خانه استفاده شود.
نحوه نگهداری اسپاتی فیلوم برای بهترین عملکرد
اسپاتی فیلوم گیاهی سایهدوست است که در کنجهای تاریک نیز به خوبی رشد میکند. نور غیرمستقیم و ملایم برای این گیاه مناسب است و باید آن را از نور مستقیم خورشید دور نگه داشت، زیرا میتواند باعث سوختگی نوک برگها شود.
برای آبیاری، اجازه دهید سطح خاک بین هر آبیاری کاملاً خشک شود. آبیاری بیش از حد باعث میشود برگها بیحال و نوک و حاشیه آنها سیاه شود. این گیاه رطوبتدوست است، بنابراین روی برگها هر یک روز در میان آب اسپری کنید.
دمای مناسب برای نگهداری اسپاتی فیلوم بین ۱۳ تا ۳۲ درجه سانتیگراد است، اما بهترین دما بین ۱۵ تا ۲۳ درجه است. خاک سبک با زهکش مناسب (ترکیب پیت ماس، خاک برگ و پرلیت) برای رشد بهینه این گیاه ضروری است.
آلایندههای قابل حذف توسط اسپاتی فیلوم
اسپاتی فیلوم در جذب و تصفیه آلایندههای زیر بسیار موثر است:
- بنزن: موجود در رنگها و دود سیگار
- فرمالدئید: موجود در مواد شوینده و کفپوشها
- تولوئن و زایلن: موجود در چسبها و رنگها
- مونوکسید کربن: خطرناک برای سیستم تنفسی
- استون: موجود در پاککنندههای لاک ناخن
نکته مهم اینکه، این گیاه برای حیوانات خانگی مانند سگ و گربه بسیار خطرناک است، بنابراین باید آن را دور از دسترس آنها قرار دهید.
6. فیکوس بنجامین: درختچهای زیبا برای تصفیه هوا
فیکوس بنجامین، این گیاه زیبا با برگهای سبز براق و شاخههای دارای خاصیت ارتجاعی، یکی از مهمترین گیاهان تصفیه کننده هوا در فهرست تأیید شدهی ناسا است. بسیاری از مردم آن را به عنوان یک گیاه معمولی اداری میشناسند، اما در واقع نه تنها زیبایی و استایل را به خانهی شما اضافه میکند، بلکه به تصفیه هوا نیز کمک میکند.
انواع فیکوس بنجامین و میزان تصفیهکنندگی آنها
فیکوس بنجامین در انواع مختلفی موجود است که همگی در تصفیه هوا مؤثر هستند. بنجامین آمستل (Ficus Binnendijkii) یکی از محبوبترین گونههای این گیاه است که با خصوصیات جذاب راحتی در مراقبت و توانایی تصفیهکنندگی هوا، گزینهای ایدهآل برای فضاهای داخلی است. این گیاه دارای شاخههای قوسی و برگهای سبز براق با نوکهای تیز به طول ۲۵ سانتیمتر است.
از طرفی، در محیط طبیعی، فیکوس بنجامین میتواند تا ارتفاع ۳۰ متر برسد، اما در فضای آپارتمان معمولاً به ۱ تا ۲ متر محدود میشود. به همین دلیل، باید به طور منظم هرس شود تا ارتفاع آن کنترل گردد.
نحوه نگهداری فیکوس بنجامین
برای اینکه فیکوس بنجامین بهترین عملکرد را در تصفیه هوا داشته باشد، باید به نکات زیر توجه کنید:
- نور: روشنترین قسمت خانه را برای قرار دادن این گیاه انتخاب کنید. مکانی با نور غیرمستقیم فراوان و بدون تابش مستقیم آفتاب ایدهآل است.
- آبیاری: خاک را زمانی آبیاری کنید که سطح آن خشک شده باشد. در تابستان هفتهای دو بار و در زمستان هفتهای یکبار آبیاری کافی است.
- دما: دمای ایدهآل بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است. این گیاه نوسانات دمایی را دوست ندارد.
- رطوبت: به دلیل منشأ استوایی، در هوای اندکی مرطوب رشد بهتری دارد. برای افزایش رطوبت میتوانید روزانه برگها را با آبپاش غبارپاشی کنید.
- کوددهی: از اواخر بهار تا اوایل پاییز، هر ۲ تا ۴ هفته یکبار کوددهی کنید.
نکته مهم اینکه، فیکوس بنجامین نسبت به جابجایی حساس است و تغییر مکان مکرر باعث ریزش برگهایش میشود.
آلایندههای قابل حذف توسط فیکوس بنجامین
یکی از دلایل اصلی قرار گرفتن فیکوس بنجامین در لیست گیاهان تصفیه کننده هوا از نظر ناسا، توانایی آن در حذف آلایندههای مختلف است. این گیاه میتواند:
- فرمالدئید (موجود در مبلمان و فرشهای نو)
- بنزن (موجود در رنگها و دود سیگار)
- تریکلرواتیلن (موجود در مواد شوینده)
- زایلن و تولوئن (موجود در چسبها و رنگها)
را از هوای محیط حذف کند. همچنین، برگهای آن توانایی سمزدایی از هوای اتاق را دارند که باعث بهبود کیفیت هوای داخل محیطهای بسته میشود.
7. نخل اریکا: بهترین گیاه تصفیه کننده هوا از نظر ناسا
نخل اریکا با نام علمی دیپسیس لوتسنس (Dypsis lutescens) که در برخی منابع به نخل پروانهای، نخل بامبو و نخل عصای طلایی نیز معروف است، مقام نخست را در میان گیاهان تصفیه کننده هوا از سوی ناسا کسب کرده است.
چرا نخل اریکا در صدر لیست ناسا قرار دارد؟
نخل اریکا پس از آزمایشهای گسترده دکتر ولورتون در ناسا، به عنوان بهترین گیاه تصفیه کننده هوا شناخته شد. اهمیت این گیاه زمانی مشخص میشود که بدانیم در تحقیقات ناسا، نخل اریکا بیشترین میزان دفع “تولوئن” و “زایلن” را در میان تمام گیاهان مورد بررسی داشته است. این دو ماده سمی در بسیاری از محصولات روزمره مانند رنگها، پاک کننده لاک ناخن، چسبها، جوهر پرینتر و محصولات چرمی یافت میشوند.
علاوه بر این، نخل اریکا توانایی فوقالعادهای در افزایش رطوبت هوا دارد. گیاهی به ارتفاع حدود ۲ متر میتواند در یک شبانهروز، یک لیتر بخار آب به محیط اضافه کند. این ویژگی باعث شده در محیطهایی که از رطوبتساز مصنوعی استفاده میشود، بتوان با نگهداری چند نخل اریکا، رطوبت مورد نیاز را تأمین کرد.
نحوه نگهداری نخل اریکا برای بهترین عملکرد
برای بهرهمندی از حداکثر توان تصفیه هوا توسط این گیاه، باید شرایط نگهداری مناسبی را فراهم کنید:
- نور: به نور غیرمستقیم و فراوان نیاز دارد؛ از قرار دادن آن در برابر نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
- آبیاری: در تابستان هر ۲ تا ۳ روز یکبار و در زمستان هفتهای یکبار با آب ولرم.
- رطوبت: برای تأمین رطوبت مورد نیاز میتوانید از غبارپاشی روزانه یا قرار دادن سنگریزه با آب در زیرگلدانی استفاده کنید.
- خاک: ترکیبی از یک قسمت شن، یک قسمت پیت ماس، یک قسمت خاک برگ و دو قسمت خاک باغچه.
- دما: دمای بهینه بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد.
آلایندههای قابل حذف توسط نخل اریکا
نخل اریکا به عنوان یکی از بهترین گیاهان تصفیه کننده هوا در منزل، میتواند آلایندههای زیر را جذب کند:
- فرمالدهید (موجود در موکتها و مبلمان جدید)
- زایلن (موجود در محصولات چرمی و جوهر پرینتر)
- تولوئن (موجود در رنگها، چسبها و مایع غلطگیر)
- بنزن (موجود در دود سیگار و مواد شوینده)
به این ترتیب، نخل اریکا با قدرت جذب طیف گستردهای از آلایندهها و توانایی افزایش رطوبت هوا، به حق شایسته عنوان برترین گیاه تصفیه کننده هوا از نظر ناسا است.
8. گیاه عنکبوتی: مقاوم و کارآمد در تصفیه هوا
گیاه عنکبوتی یا گندمی (Chlorophytum comosum) با برگهای باریک، کماندار و قوسدار خود، یکی از گیاهان بسیار کارآمد در تصفیه هوای محیط به شمار میرود. این گیاه با سرعت رشد بالا و مقاومت فوقالعاده، گزینهای عالی برای افرادی است که تازه با پرورش گیاهان آپارتمانی آشنا شدهاند.
مکانیسم گیاه عنکبوتی در تصفیه هوا
گیاه عنکبوتی به شیوهای منحصر به فرد هوا را تصفیه میکند. این گیاه توانایی جذب سموم موجود در هوا توسط برگهای کمانی شکل خود را دارد. در تحقیقات ناسا آمده است که کشت و توسعه این گیاه برای داشتن هوای پاک در آینده الزامی است. همچنین این گیاه توانایی فوقالعادهای در تولید اکسیژن دارد که باعث بهبود کیفیت هوای محیط میشود.
نحوه نگهداری گیاه عنکبوتی
گیاه عنکبوتی از مقاومترین گیاهان آپارتمانی تصفیه کننده هوا است که بیش از ۲۰۰ نوع مختلف دارد. اکثر گونههای آن در برابر فراموشیهای کوچک ما در آبیاری دوام میآورند. برای نگهداری بهینه این گیاه:
- آبیاری: در تابستان دو تا سه بار در هفته و در زمستان هفتهای یک بار آبیاری کافی است. اگر آب لولهکشی شما حاوی فلوراید است، از آب مقطر یا باران استفاده کنید تا از قهوهای شدن نوک برگها جلوگیری شود.
- نور: این گیاه نور روشن و غیرمستقیم را ترجیح میدهد، اما در نور کم نیز میتواند رشد کند.
- دما: دمای مناسب بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است. دمای کمتر از ۱۰ درجه برای این گیاه مناسب نیست.
- خاک: خاک لومی مخلوط با شن و دارای زهکشی بالا بهترین انتخاب است، اگرچه این گیاه به نوع خاک چندان حساس نیست.
آلایندههای قابل حذف توسط گیاه عنکبوتی
براساس مطالعات ناسا، گیاه عنکبوتی از بهترین گیاهان تصفیه کننده هوا است که میتواند آلایندههای زیر را جذب کند:
- مونوکسید کربن (بی سر و صدا با این سم مبارزه میکند)
- فرمالدهید (موجود در مواد شوینده و فرشها)
- زایلن (موجود در محصولات چرمی و رنگها)
- بنزن (موجود در دود سیگار)
از نظر فنگ شویی، گیاه عنکبوتی به دلیل انرژی مثبت و ویژگیهای تصفیه کننده هوا، اغلب به عنوان یک گیاه مفید در خانه یا محل کار شناخته میشود. افزون بر این، کوتاه کردن گاه به گاه برگها و شاخههای گیاه عنکبوتی باعث میشود گیاه شما سالمتر و شادابتر به نظر برسد و قدرت تصفیه بیشتری داشته باشد.
9. آلوئه ورا: گیاه چندکاره با قابلیت تصفیه هوا
آلوئه ورا گیاهی با هزاران خاصیت است که به همین دلیل به “گیاه هزار درمان” معروف شده است. این گیاه گوشتی و پر آب، علاوه بر خواص درمانی شگفتانگیز، یکی از گیاهان تصفیه کننده هوا از نظر ناسا است که توانایی بالایی در پاکسازی هوای خانه دارد.
خواص درمانی و تصفیهکنندگی آلوئه ورا
آلوئه ورا یا صبر زرد خواص درمانی بیشماری دارد. این گیاه در درمان سوختگیها، زخمها، اگزما، آکنه و آفتابسوختگی بسیار موثر است. همچنین، نوشیدنیهای حاوی آلوئه ورا برای سمزدایی طبیعی سیستم گوارش و گردش خون مفید هستند. از طرفی، این گیاه توانایی خنثیسازی باکتریهای مضر و تقویت سیستم ایمنی بدن را نیز دارد.
در زمینه تصفیه هوا، طبق اعلام ناسا، آلوئه ورا یکی از بهترین گیاهان برای پاکسازی هوای منزل است. برگهای گوشتی این گیاه توانایی جذب گازهای سمی موجود در هوای خانه را دارند. هر چه برگهای این گیاه گوشتیتر و پرآبتر باشند، تاثیرش در تصفیه هوا بیشتر است.
نحوه نگهداری آلوئه ورا برای بهترین عملکرد
نگهداری آلوئه ورا بسیار ساده است و توجه بیش از حد میتواند به آن آسیب برساند. برای بهترین نتیجه:
- آلوئه ورا را در یک پنجره آفتابی ولی دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید.
- آبیاری: فقط زمانی که خاک کاملاً خشک شده است، گیاه را آبیاری کنید؛ معمولاً هر دو هفته یکبار کافی است.
- خاک: از مخلوط خاک پرلیت، شن و ماسه درشت با خاک گلدان استفاده کنید.
- در زمستان، مراقبت کمتری نیاز دارد زیرا در این فصل خاموش میماند.
آلایندههای قابل حذف توسط آلوئه ورا
آلوئه ورا به طور طبیعی یک تصفیه کننده قوی هواست و میتواند آلایندههای زیر را از هوا حذف کند:
- فرمالدهید (موجود در مبلمان و مواد ساختمانی)
- بنزن (موجود در رنگها)
- زایلن (موجود در رقیق کنندههای رنگ و حلالها)
نکته جالب اینکه، آلوئه ورا از مسیر CAM برای تبادل هوا استفاده میکند، یعنی در شب به طور فعالتر هوا را با محیط خود مبادله میکند. به طور خاص، در شب سطوح بالایی از دی اکسید کربن را جذب کرده و هنگام روز، اکسیژن آزاد میکند.
اگر در منزل خود با سطوح متوسط فرمالدهید مواجه هستید و گیاهی میخواهید که هنگام خواب، تعادل دیاکسید کربن و اکسیژن را حفظ کند، آلوئه ورا انتخاب مناسبی است.
10. فیلودندرون: گیاه برگ قلبی با قدرت جذب فرمالدهید
فیلودندرون با برگهای قلبی شکل منحصر به فرد خود، یکی از گیاهان تصفیه کننده هوا است که در لیست تأیید شده ناسا برای سال ۲۰۲۵ قرار گرفته است. اگر به برگهای این گیاه توجه کنید، شباهت آنها به قلب یا گوش گرگ کاملاً مشهود است؛ به همین دلیل به آن گیاه گوش گرگی یا برگ قلبی نیز میگویند.
انواع فیلودندرون و میزان تصفیهکنندگی آنها
فیلودندرون بیش از ۶۰۰ گونه مختلف دارد که آن را به یکی از بزرگترین خانوادههای گیاهی جهان تبدیل کرده است. این گیاه اصالتاً متعلق به جنگلهای بارانی آمریکای جنوبی است. انواع فیلودندرون به دو دسته اصلی رونده و غیر رونده تقسیم میشوند:
- فیلودندرون سبز: برگهایی به رنگ سبز تیره و به شکل قلب دارد و رشدی به سمت بالا دارد.
- فیلودندرون بلک: بالارونده است و برای رشد عمودی به یک قیم خزهای نیاز دارد.
- فیلودندرون برگ انجیری: نوعی از خانواده فیلودندرون با برگهای شکافدار است.
نحوه نگهداری فیلودندرون
برای رشد بهینه فیلودندرون، باید شرایط نگهداری مناسبی فراهم کنید:
- نور: نور غیرمستقیم و متوسط برای این گیاه ایدهآل است. از قرار دادن آن در نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
- آبیاری: در بهار و تابستان هر ۴ تا ۵ روز یکبار و در فصول سرد با فاصله بیشتر آبیاری کنید.
- دما: بهترین دما بین ۱۷ تا ۳۰ درجه سانتیگراد است. فیلودندرون گیاهی گرمادوست است و از سرمای شدید آسیب میبیند.
- رطوبت: به دلیل خاستگاه جنگلی، به رطوبت نسبتاً بالایی نیاز دارد. غبارپاشی روزانه برگها توصیه میشود.
- خاک: بهترین خاک برای رشد فیلودندرون، کمپوست یا ترکیبی از خاک باغچه، پیت ماس و کوکوپیت با زهکشی مناسب است.
آلایندههای قابل حذف توسط فیلودندرون
فیلودندرون به طور خاص در حذف فرمالدهید از هوا بسیار مؤثر است. افزون بر این، توانایی از بین بردن آلایندههای دیگری مانند:
- بنزن (موجود در رنگها و دود سیگار)
- زایلن (موجود در محصولات چسب و رنگ)
را نیز دارد. به یاد داشته باشید که این گیاه به دلیل داشتن اگزالات کلسیم سمی است و باید دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری شود.
11. نخل شامادورا (بامبو پالم): تصفیهکننده قوی هوا
نخل بامبو یا شامادورا با ظاهری ظریف و برگهای سبز تیره، یکی از محبوبترین گزینهها برای فضاهای داخلی است. این نخل کوچک با ساقههای روشن و رشد آهسته، علاوه بر زیبایی بصری، قدرت شگفتانگیزی در تصفیه هوا دارد.
چرا نخل شامادورا در لیست ناسا قرار دارد؟
در رتبهبندی گیاهان تصفیه کننده هوا از نظر ناسا، نخل شامادورا جایگاه سوم را در از بین بردن سم فرمالدهید به خود اختصاص داده است. این گیاه یکی از نخلهای آپارتمانی است که عملکردی عالی در تصفیه هوای داخل خانه دارد. همچنین برخلاف بسیاری از گیاهان دیگر، نور غیرمستقیم خورشید، باعث بهبود رنگ برگهای شانهای آن میشود.
تحقیقات نشان داده نخل شامادورا، بهویژه در هنگام شب، ۹۲٪ حذف فرمالدهید را از طریق ریشههای خود انجام میدهد. از طرفی، در طول روز، جذب آلایندهها توسط برگهای گیاه با سرعت بیشتری صورت میگیرد.
نحوه نگهداری نخل شامادورا
این گیاه به دلیل تحمل سایه و نیاز نوری کم، گزینهای مناسب برای فضاهای داخلی است:
- نور: نور متوسط و غیرمستقیم را ترجیح میدهد. پنجرههای شرقی و شمالی مکان مناسبی برای آن هستند.
- آبیاری: خاک باید همیشه مرطوب باشد اما از آبیاری بیش از حد خودداری کنید تا ریشهها دچار پوسیدگی نشوند.
- دما: دمای عادی منزل (۱۸ تا ۲۵ درجه سانتیگراد) برای این گیاه مناسب است.
- خاک: خاکی سبک با زهکشی خوب (یک قسمت خاک برگ و یک قسمت خاک باغچه) بهترین گزینه است.
- تکثیر: به دو روش پاجوش و بذر قابل تکثیر است، اما با قلمه ساقه و برگ امکانپذیر نیست.
آلایندههای قابل حذف توسط نخل شامادورا
نخل شامادورا توانایی جذب انواع آلایندهها را دارد:
- فرمالدهید: این گیاه قدرت بالایی در جذب فرمالدهید دارد که در مبلمان، امدیاف و مواد ضدعفونیکننده وجود دارد.
- بنزن: موجود در دود سیگار و رنگها
- تولوئن و زایلن: موجود در چسبها و محصولات رنگی
به این ترتیب، نخل شامادورا با افزایش رطوبت محیط و تولید اکسیژن، به بهبود کیفیت هوا کمک میکند که به کاهش مشکلات تنفسی نیز یاری میرساند. نکته مهم اینکه، هرچه سطح برگ گیاه بزرگتر باشد، میزان بیشتری از آلاینده را جذب میکند.
خواندنی های بیشتر: گیاهان مقاوم به کم آبی (معرفی 13 گل مقاوم به کم آبی) – 1404
12. سرخس بوستون: قهرمان مبارزه با فرمالدهید
سرخس بوستون با نام علمی نفرولپیس اگزالتاتا، قهرمان بیچون و چرا در حذف فرمالدهید از هوای خانه است. این گیاه زیبا با برگهای سبز تیره و قوسی شکل، به طرز شگفتانگیزی میزان بالایی از سموم هوا را جذب میکند و به همین دلیل در صدر گیاهان تصفیه کننده هوا از نظر ناسا قرار دارد.
مکانیسم سرخس بوستون در تصفیه هوا
سرخس بوستون از معدود گیاهان آپارتمانی تصفیه کننده هوا است که میتواند به طور قابل توجهی نسبت به سایر گیاهان، در مدت زمان کوتاهی سموم موجود در هوا را حذف کند. این گیاه به خصوص در از بین بردن فرمالدهید – که در دود سیگار، کیسههای پلاستیکی و مواد شوینده یافت میشود – عملکرد فوقالعادهای دارد. افزون بر این، مطالعات نشان میدهد سرخس بوستون توانایی حذف فلزات سنگین مانند جیوه و آرسنیک از خاک را نیز دارد.
همچنین، این گیاه به افزایش رطوبت هوا کمک میکند که برای سلامت دستگاه تنفسی مفید است. به دلیل اشتهای سیریناپذیر سرخس در مصرف آب، بخار زیادی به محیط اطراف منتقل میشود که موجب تعدیل خشکی هوا میگردد.
نحوه نگهداری سرخس بوستون
برای اینکه سرخس بوستون بهترین عملکرد را در تصفیه هوا داشته باشد، به شرایط نگهداری مناسب نیاز دارد:
- نور: نور غیرمستقیم و روشن برای این گیاه ایدهآل است. هرگز آن را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
- آبیاری: خاک گلدان باید همیشه مرطوب باشد اما نه خیس. در فصول گرم هفتهای دو بار و در زمستان هفتهای یکبار آبیاری کنید.
- رطوبت: سرخس بوستون به رطوبت بالای ۸۰ درصد نیاز دارد. بنابراین حمام یا آشپزخانه بهترین مکان برای نگهداری آن است.
- دما: دمای بهینه بین ۱۵ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است.
- خاک: ترکیب خاک سبک، غنی و با زهکشی مناسب (حاوی پیت ماس) برای این گیاه ضروری است.
از آنجا که در محیط طبیعی، سرخس بوستون در مناطق مرطوب و جنگلی رشد میکند، باید سعی کنید این شرایط را در خانه نیز فراهم کنید.
آلایندههای قابل حذف توسط سرخس بوستون
سرخس بوستون از قویترین گیاهان تصفیه کننده هوا در منزل است که میتواند آلایندههای زیر را از محیط حذف کند:
- فرمالدهید: به عنوان بهترین گیاه تصفیه کننده هوا در از بین بردن این سم شناخته میشود
- بنزن: موجود در دود سیگار
- زایلن: یافت شده در محصولات چرمی و رنگها
- مونوکسید کربن: خطرناک برای سیستم تنفسی
از طرفی، این گیاه برای حیوانات خانگی و کودکان کاملاً بیخطر است که آن را به گزینهای ایدهآل برای اتاق کودک تبدیل میکند.
13. زامیفولیا: گیاه مقاوم با قدرت تصفیه هوا
زامیفولیا، یکی از مقاومترین گیاهان تصفیه کننده هوا در دنیاست که به دلیل ساختار منحصر به فرد و ریزومهای غدهمانند، میتواند برای مدت طولانی بدون آب زنده بماند. این گیاه همیشه سبز با برگهای براق و چرمی، گزینهای عالی برای افرادی است که زمان محدودی برای نگهداری از گیاهان دارند.
چرا زامیفولیا در لیست ناسا قرار دارد؟
زامیفولیا از گیاهان شناخته شده در تصفیه هواست که طبق تحقیقات ناسا، توانایی حذف سموم مختلف از هوا را دارد. در واقع، این گیاه آفریقایی به دلیل متابولیسم اسید کراسولاسیان خود، میتواند دیاکسید کربن را حتی در شب نیز از هوا جذب کند. علاوه بر این، زامیفولیا قادر است مواد سمی مانند گزیلن، تولوئن و فرمالدهید را از محیط حذف کند که برای سلامتی انسان مضر هستند.
بر اساس مطالعات دانشگاه کپنهاگ، زامیفولیا در تصفیه هوای محیطهای بسته بسیار تأثیرگذار است. به همین دلیل، این گیاه انتخابی ایدهآل برای محیطهای خانگی و اداری محسوب میشود.
نحوه نگهداری زامیفولیا
زامیفولیا را میتوان “گیاه سرسخت” نامید، زیرا هرچقدر هم به آن بیتوجهی کنید، به شما پشت نمیکند:
- نور: در نور متوسط و غیرمستقیم بهترین رشد را دارد؛ مانند نور صبحگاهی که از پشت پنجره میآید. با این حال، در نور کم نیز به خوبی رشد میکند.
- آبیاری: در تابستان هر ۷ تا ۱۰ روز و در زمستان هر ۱۰ تا ۱۵ روز یکبار کافی است. آبیاری بیش از حد باعث پوسیدگی ریشه میشود.
- دما: دمای ۱۶ تا ۲۳ درجه سانتیگراد برای این گیاه مناسب است، اما در دمای تا ۳۰ درجه نیز به خوبی رشد میکند.
- خاک: مخلوط خاک کاکتوس بهترین گزینه است زیرا زهکشی مناسبی دارد و مانع پوسیدگی ریزومها میشود.
آلایندههای قابل حذف توسط زامیفولیا
زامیفولیا میتواند آلایندههای زیر را از هوا حذف کند:
- بنزن: موجود در رنگها و دود سیگار
- تولوئن: یافت شده در محصولات چرمی و رنگها
- زایلن: موجود در چسبها و رنگها
- فرمالدهید: موجود در مواد ساختمانی
- تریکلروتن: از آلایندههای صنعتی
نکته جالب اینکه، شایعه سرطانزا بودن این گیاه که در سال ۲۰۱۰ منتشر شد، کاملاً بیاساس است. در حقیقت، زامیفولیا نه تنها سرطانزا نیست، بلکه با پاککنندگی هوا، دوستدار سلامت انسان محسوب میشود.
14. ژربرا: گل زیبا با قدرت تصفیه هوا
ژربرا با گلهای رنگارنگ و درخشانش، پنجمین گل شاخهای محبوب در جهان است که علاوه بر زیبایی چشمگیر، قدرت فوقالعادهای در تصفیه هوا دارد. این گیاه که با نام علمی Gerbera jamesonii شناخته میشود، از خانواده کاسنیان است و اصالتاً در آفریقا رشد میکند.
انواع ژربرا و میزان تصفیهکنندگی آنها
ژربرا با تنوع رنگی بسیار زیاد، از جمله زیباترین گیاهان تصفیه کننده هوا به شمار میرود. این گیاه در دو نوع پاکوتاه و پابلند وجود دارد که نوع پابلند آن بیشتر به عنوان گلهای شاخه بریده استفاده میشود. نکته جالب اینکه ژربرا از معدود گیاهانی است که علاوه بر زیبایی، به دلیل از بین بردن ترکیب VOC-بنزن یک گیاه ضد سرطان نیز محسوب میشود.
ژربرا در میان ده گیاهی قرار دارد که ناسا آنها را تصفیهکنندههای سبز هوا معرفی کرده است. گلهای ژربرا نه تنها زیبا هستند، بلکه میتوانند تا دو هفته پس از جدا شدن از گیاه باقی بمانند و همچنان به تصفیه هوا کمک کنند.
نحوه نگهداری ژربرا برای بهترین عملکرد
برای نگهداری بهینه ژربرا و بهرهمندی از حداکثر قدرت تصفیهکنندگی آن، به موارد زیر توجه کنید:
- نور: ژربرا عاشق نور فراوان است و در دمای بالای ۲۴ درجه سانتیگراد شکوفا میشود. آن را نزدیک پنجره با نور کافی قرار دهید.
- آبیاری: از آبیاری بیش از حد خودداری کنید؛ فقط خاک را مرطوب نگه دارید. آبیاری به صورت قطرهای و همراه با کود توصیه میشود.
- خاک: خاک سبک با زهکشی مناسب و دارای پرلیت برای جلوگیری از پوسیدگی قارچی ریشه ضروری است.
- رطوبت: رطوبت هوای بین ۶۰ تا ۸۵ درصد برای این گیاه مناسب است.
ژربرا نسبت به تغییرات ناگهانی دما بسیار حساس است، بنابراین از قرار دادن آن در مکانهایی با نوسان دمایی شدید خودداری کنید. همچنین، در تابستان برای کاهش گرمای نور خورشید در گلخانه، سایهزنی به میزان ۲۵ تا ۷۰ درصد توصیه میشود.
آلایندههای قابل حذف توسط ژربرا
ژربرا به عنوان یکی از گیاهان تصفیه کننده هوا از نظر ناسا قادر به حذف آلایندههای زیر است:
- بنزن (موجود در دود سیگار و محصولات سیگاری)
- فرمالدهید (موجود در مواد شوینده و کفپوشها)
- تری کلرواتیلن (موجود در مواد شیمیایی خانگی)
نکته مهم اینکه، اگر در خانه یا محل کار شما افراد سیگاری حضور دارند، داشتن یک گلدان ژربرا میتواند به کاهش بنزن موجود در دود سیگار کمک کند. با این حال، باید بدانید که تماس طولانی مدت پوست با برگهای ژربرا به دلیل وجود سم میتواند مضر باشد، پس در هنگام نگهداری این گیاه احتیاط کنید.
نتیجه گیری | زومکشت
به طور کلی، تحقیقات ناسا نشان میدهد که گیاهان معرفی شده میتوانند کیفیت هوای داخلی را تا حد چشمگیری بهبود بخشند. هر یک از این گیاهان توانایی منحصر به فردی در حذف آلایندههای خاص دارند؛ سانسوریا در شب اکسیژن تولید میکند، نخل اریکا رطوبت هوا را افزایش میدهد و سرخس بوستون قهرمان مبارزه با فرمالدهید است.
بنابراین، پیشنهاد میکنم برای بهترین نتیجه، ترکیبی از این گیاهان را در خانه نگهداری کنید. مثلاً میتوانید سانسوریا را در اتاق خواب، آگلونما را در نشیمن و پتوس را در آشپزخانه قرار دهید. نکته مهم این است که برای هر ۳۰ مترمربع فضا، حداقل دو گیاه از این مجموعه را نگهداری کنید.
در نهایت، باید توجه داشت که این گیاهان علاوه بر تصفیه هوا، زیبایی و طراوت خاصی به فضای زندگی میبخشند. با رعایت اصول نگهداری سادهای که برای هر گیاه ذکر شد، میتوانید از مزایای این تصفیهکنندههای طبیعی هوا بهرهمند شوید و محیطی سالمتر برای خود و خانوادهتان فراهم کنید.
منابع: Top 10 Air Purifying Houseplants – NASA compiles list of best plants to clean indoor air – پژوهش هوای پاک ناسا – ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد – گیاه – ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
سوالات متداول
ناسا به دنبال راههایی برای تصفیه هوا در ایستگاههای فضایی و ایجاد سیستم پشتیبانی حیات طبیعی برای فضانوردان است. گیاهان با جذب دیاکسید کربن، تولید اکسیژن و حذف آلایندهها نقش مهمی در این زمینه ایفا میکنند.
طبق تحقیقات ناسا، نخل اریکا (دیپسیس لوتسنس) بهترین عملکرد را در تصفیه هوا دارد. این گیاه توانایی بالایی در حذف فرمالدهید، بنزن، تولوئن و زایلن از هوا دارد و همچنین رطوبت هوا را افزایش میدهد.
برای بهرهمندی از مزایای گیاهان تصفیه کننده هوا، توصیه میشود برای هر 30 مترمربع فضا، حداقل دو گیاه از این مجموعه را نگهداری کنید. میتوانید ترکیبی از گیاهان مختلف را در نقاط مختلف خانه قرار دهید، مثلاً سانسوریا در اتاق خواب و پوتوس در آشپزخانه.
اکثر گیاهان معرفی شده برای حیوانات خانگی و کودکان بیخطر هستند، اما برخی مانند فیلودندرون و پوتوس حاوی اگزالات کلسیم هستند که میتواند مضر باشد. بهتر است این گیاهان را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.
گیاهان تصفیه کننده هوا میتوانند کیفیت هوای داخلی را بهبود بخشند، اما به تنهایی نمیتوانند جایگزین کامل دستگاههای تصفیه هوا شوند. آنها مکمل خوبی برای سیستمهای تهویه هوا هستند و علاوه بر تصفیه هوا، زیبایی و طراوت به محیط میافزایند