اهمیت زمان کاشت گوجه فرنگی: راهنمای فصلی

بررسی مطالب فصلی و تقویم کاشت گوجه فرنگی

رعایت بهترین زمان کاشت گوجه فرنگی، یکی از عوامل کلیدی در دستیابی به محصولی باکیفیت و بهره وری بالا است. گوجه فرنگی به عنوان یکی از محصولات کشاورزی پرطرفدار و اقتصادی، نیازمند برنامه ریزی دقیق برای کاشت است، زیرا موفقیت در این فرآیند به عوامل متعددی وابسته است. انجام هر کاری در زمان مناسب خود، مزایای بسیاری دارد و کاشت گوجه فرنگی هم اینگونه است. شناخت بهترین زمان کاشت گوجه فرنگی نیازمند توجه به شرایط اقلیمی، ویژگی های خاک، دمای هوا و انتخاب رقم مناسب است.

انتخاب زمان کاشت گوجه فرنگی تأثیر مستقیم بر مراحل مختلف رشد گیاه دارد. در صورتی که این گیاه در شرایط دمایی و محیطی مناسب کاشته شود، تمامی مراحل رشد، از جوانه زنی تا باردهی، به شکل بهینه انجام میشود. برای مثال، در مناطقی با شرایط اقلیمی گرم، کاشت زودتر آغاز میشود، زیرا گیاه فرصت کافی برای رشد پیش از شروع گرمای تابستان دارد. در مقابل، در مناطق سردسیر، کاشت باید به زمانی موکول شود که خطر یخبندان کاملاً برطرف شده باشد.

بهتر است بدانید: کاشت گوجه فرنگی در خانه و آپارتمان

انتخاب زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق مختلف

برای انتخاب زمان کاشت گوجه فرنگی باید درباره اقلیم پرورش گوجه فرنگی اطلاعات داشته باشیم تا بتوانیم با انتخاب درست زمان کاشت گوجه فرنگی به محصولاتی با کیفیت و کمیت بالا برسیم. برای انتخاب زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق مختلف ابتدا باید اطلاعاتی درباره آن مناطق داشه باشیم. اگر زمان کاشت گوجه فرنگی مناسب باشد محصولی با مزایا پرورش داده خواهد شد که برخی از این مزایا مانند حداکثر رشد گوجه فرنگی‌ را خواهیم داشت، دومین مورد که میخواهیم بگوییم بالاترین میزان باردهی است و سومین مورد مقاوم شدن بوته گوجه فرنگی نسبت به آسیب های محیطی است. مناطق مناسب کاشت گوجه فرنگی به سه دسته تقسیم میشوند که در ادامه مقاله آنها را معرفی میکنیم:

• مناطق گرمسیر
• مناطق سردسیر
• مناطق معتدل

انتخاب بهترین زمان کاشت گونه فرنگی در مناطق گرمسیر

زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق گرمسیر به دلیل اینکه دمای مناسب و دوره رشد طولانی تر دارد، شرایط خاصی را شامل میشود. در مناطق گرمسیر برای انتخاب زمان کاشت گوجه فرنگی باید به دمای محیط و فصل توجنه کنید تا به گیاه این امکان را بدهید که به بهترین نحو رشد کند.

در مناطق گرمسیر به دلیل اینکه در تمام طول سال هوا گرم است، میتوان گوجه فرنگی را در تمام فصول سال پرورش داد. زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق گرمسیر از اواخر اسفند شروع میشود و تا اوایل فروردین ادامه دارد که بهترین زمان برای کاشت گوجه فرنگی است؛ علت انتخاب این زمان به این دلیل است که در این بازه زمانی دمای خاک، شرایط محیطی برای جوانه زدن بذر ها مناسب است و رشد اولیه نهال به بهترین صورت انجام میشود.

اگر می‌خواهید گوجه فرنگی را به صورت نشا‌ بکارید بهتر است بدانید که در مناطق گرمسیر فصل باران معین شده است و کاشت نشا در همان موقع انجام میشود. زمان کاشت گوجه فرنگی به صورت نشا در ابتدا شروع فصل بارندگی است؛ علت انتخاب این زمان برای کاشت نشا گوجه فرنگی این است که گیاهچه های گوجه فرنگی رطوبت دارند و به خوبی رشد میکنند. 

پس از انتخاب زمان کاشت گوجه فرنگی‌ باید به یکسری عوامل توجه کنید که در رشد گوجه فرنگی به شما کمک میکند تا محصول باکیفیت تری داشته باشید، اول موردی که قرار است بررسی شود انتخاب نوع مناسب گوجه فرنگی است؛ باید بدانید که گوجه فرنگی هایی که در مناطق گرمسیر رشد میکنند باید مقاومت بالایی در برابر شرایط محیطی گرم داشته باشند. گوجه فرنگی های دورگه این ویژگی را دارند و انتخاب مناسبی هستند برای کاشت در مناطق گرمسیر. گوجه فرنگی های دورگه از ترکیب دو گونه از گوجه فرنگی های مختلف به دست آمده است.

دومین مورد که بررسی میکنم دما مناسب برای کاشت گوجه فرنگی است؛ گوجه فرنگی جزو گیاهان مناسب برای فصل گرم و نسبت به سرمای شدید و یخ زدگی حساس است. باید بدانید که شاخ و برگ های گوجه فرنگی نیاز دارند تا دو الی سه ماه را در آب و هوای گرم قرار بگیرد. دما روزانه مورد نیاز برای رشد گوجه فرنگی بین ۲۰ الی ۳ درجه سانتی گراد است. دمای شبانه برای رشد گوجه فرنگی بین ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتی گراد است. دمای خاک برای کاشت بذر ها باید حداقل ۱۶ درجه سانتی گراد باشد. 

خاکی که برای کاشت گوجه فرنگی انتخاب میکنید باید غنی باشد، بنابراین بهتر است از از خاک های سنگین برای کاشت گوجه فرنگی استفاده کنید که دارای مواد آلی زیادی باشد. پس از کاشت نوبت به مراقب ها میرسد، یکی از این مراقبت ها آبیاری گوجه فرنگی است، آبیاری گوجه فرنگی در مناطق گرمسیر به دلیل تبخیر زیاد آب، بیشتر است و توصیه میشود از آبیاری قطره ای برای پرورش گوجه فرنگی استفاده کنید. به دلیل نور زیاد خورشید بهتر است در دوره های گرم سال با استفاده از سایبان و یا مالچ پاشی دما خاک را پایین نگهدارید.

پس از زمان کاشت گوجه فرنگی نوبت به زمان برداشت آن میرسد، میوه گوجه فرنگی دو الی سه ماهطول میکشد که به زمان برداشت برسد و پس از آن میتوان آن را برداشت کرد. بهتر است بدانید که زمان مناسب برای برداشت گوجه فرنگی اول صبح است که گوجه فرنگی سفت است اگر در وسط صبح آن را برداشت کنید چون دما بالا است استحکام آنها کاهش میابد و ابتلا به بیماری های قارچی را افزایش میدهد.

جدول زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق سردسیر

مطالب مرتبط: افزایش باردهی گوجه فرنگی: نکات طلایی دو برابر کردن باردهی

دومین منطقه ای که برای انتخاب زمان کاشت گوجه فرنگی بررسی میکنم منطقه سردسیر است، در مناطق سردسیر کاشت گوجه فرنگی دوره رشد کوتاه دارد و احتمال سرمازدگی در آن بیشتر است بنابراین باید برنامه ریزی دقیقی داشته باشید.

اولین موضوعی که باید در این برنامه ریزی مورد توجه قرار بگیرد انتخاب زمان کاشت گوجه فرنگی است. کاشت بذر چه در گلخانه و چه در خزانه باید حدود ۶ تا ۸ هفته قبل از آخرین سرما کاشته شود، معمولا این مرحله را در اواخر اسفند تا اوایل فروردین انجام میدهند.

دمای مناسب برای جوانه زنی بذر ها ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد است. اگر میخواد انتقال نشا را انجام دهید باید بدانید که زمان آن پس از آخرین سرما است که معمولا در اردیبهشت و خرداد انجام می‌شود. دما مناسب خاک برای انتقال نشا باید ۱۵ درجه سانتی گراد باشد و بهتراست زمانی را برای انتقال نشا انتخاب کنید که آفتابی باشد و از تنش های محیطی دور باشد.

در انتخاب ارقام گوجه فرنگی باید دقت داشته باشید، از آنجایی که دوره گرم در مناطق سردسیر کم است باید از ارقام زودرس برای کاشت گوجه فرنگی استفاده کنید، بهتر است از ارقام مقاوم به سرما استفاده کنید.

برای کاشت گوجه فرنگی باید مکانی را انتخاب کنید که نور گیر باشد؛ گیاه گوجه فرنگی جزو گیاهانی است که نیاز دارد تا ۶ الی ۸ ساعت را در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرد، خاک انتخابی شما باید یکسری ویژگی‌ها مانند زهکشی مناسب و غنی از مواد آلی و معدنی باشد بنابراین پیشنهاد می‌شود که از خاک هایی با ترکیب کمپوست و کود های ارگانیک که رشد گیاه را بهبود میبخشند استفاده کنید.

دمای مناسب برای کاشت گوجه فرنگی در طول روز بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد و دمای آن در شب باید بالاتر از ۱۰ درجه سانتی گراد باشد. برای گرم نگهداشتن خاک میتوانید از مالچ استفاده کنید. بهتر است در شب ها برای محافظت در برابر سرما از پوشش های پلاستیکی، تونل های گلخانه ای و یا پارچه های محافظت استفاده کنید. 

کاشت گوجه فرنگی در مناطق سردسیر بهتر است در گلخانه انجام شود؛ استفاده از تونل های پلاستیکی کوچک در گلخانه میتواند بهره وری گوجه فرنگی را افزایش دهد و همینطور میتوانید با کنترل دما، بوته های گوجه فرنگی‌را از باد های سرد حفظ کنید. 

پس از زمان کاشت گوجه فرنگی، نوبت به زمان برداشت آن میرسد که باید پیش از سرمای پاییز انجام شود، اگر‌ نگران نرسیده بودن میوه های هستند میتوانید با گذاشتن آنها در یک اتاق گرم فرآیند رسیدن آنها را کامل کنید.

کود هایی برای کاشت گوجه فرنگی در مناطق سردسیر انتخاب کنید باید غنی از فسفر و پتاسیم باشند تا به ریشه دهی و گلدهی گوجه فرنگی کمک کنند.

جدول زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق معتدل

زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق معتدل

کاشت گوجه فرنگی در مناطق معتدل به دلیل دوره رشد مناسب دارای انعطاف پذیری بیشتری است. زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق معتدل،بهار است که گیاه فرصت دارد تا قبل از شروع سرما رشد کند. 

کاشت گوجه فرنگی در فصل بهار با بذر کاری شروع میشود، کاشتن بذر از اواسط اسفند تا اواخر فروردین ادامه دارد، دمای مناسب برای پرورش بذر ها بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد است. پس از انجام عمليات کاشت بذر ها پس از دوماه تبدیل به نشا میشوند. انتقال نشا در اردیبهشت صورت میگیرد که نشا از خطر سرما دور باشد. دمای خاکی که کاشت نشا در آن صورت میگیرد باید حداقل ۱۵ درجه سانتی گراد باشد. 

علاوه بر کاشت بهار، کاشت تابستانه گوجه فرنگی هم انجام میشود، در این مناطق چون تابستان طولانی تری دارند، کاشت دوم گوجه فرنگی را در خرداد و تیر انجام می‌دهند و از ارقام زودرس استفاده میکنند.

پس از کاشت گوجه فرنگی باید شرایط مناسب برای پرورش آن را بررسی کنیم، دما مناسب برای پرورش گوجه فرنگی در روز باید ۲۰ الی ۳۰ درجه سانتیگراد باشد و در شب بالای ۱۰ درجه سانتیگراد باشد. مکانی که برای کاشت گوجه فرنگی انتخاب میکنید باید نورگیر باشد، بوته گوجه فرنگی‌نیاز دارد تا ۶ تا ۸ ساعت زیر تابش مستقیم نور خورشید قرار بگیرند.

همچنین هنگام آبیاری بوته های گوجه فرنگی باید مراقب باشید که از غرقابی شدن جلوگیری کنید و خاک را مرطوب نگهدارید. مورد آخری که باید بدانید انتخاب خاک است،  بوته گوجه فرنگی برای رشد نیازمند خاکی با زهکشی مناسب و غنی از مواد آلی است بنابراین بهتره قبل از کاشت از کمپوست و کود های ارگانیک برای تقویت خاک استفاده کنید.

انتخاب ارقام مناسب برای کاشت گوجه فرنگی در مناطق معتدل محدود نیست و تمامی ارقام میتوانند برای کاشت انتخاب شوند.

جدول زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق معتدل

نتیجه گیری

خصوص زمان کاشت گوجه فرنگی در مناطق مختلف، میتوان گفت که رعایت زمان مناسب کاشت این محصول، در موفقیت آن نقش بسیار مهمی دارد. با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه، کاشت گوجه فرنگی در زمان مناسب میتواند منجر به افزایش کیفیت و بهره وری محصول شود. در مناطق گرمسیر، به دلیل طولانی بودن فصل رشد و دمای مناسب در طول سال، زمان کاشت از اواخر اسفند تا اوایل فروردین بهترین گزینه است. در این مناطق، انتخاب گونه های مقاوم به گرما و استفاده از روش های آبیاری مناسب همچون آبیاری قطره ای میتواند به رشد بهتر گیاه کمک کند. 

در مناطق سردسیر، به دلیل محدودیت فصل رشد و احتمال یخبندان، کاشت باید با برنامه ریزی دقیق تری انجام شود. انتخاب زمان مناسب برای کاشت بذر در گلخانه و سپس انتقال نشا به زمین اصلی پس از آخرین سرما، از موارد مهم در این مناطق است. در اینجا نیز استفاده از ارقام مقاوم به سرما و کنترل شرایط دمایی با استفاده از تونل های پلاستیکی یا پوشش های محافظ از اهمیت ویژه برخوردار است. 

در مناطق معتدل، زمان کاشت انعطاف پذیرتر است و گیاه میتواند از بهار تا تابستان به رشد خود ادامه دهد. با توجه به طولانی بودن فصل رشد در این مناطق، امکان کاشت گوجه فرنگی در دو مرحله وجود دارد. از آنجا که در این مناطق بیشتر ارقام گوجه فرنگی مناسب هستند، انتخاب نوع بذر با توجه به شرایط منطقه و ویژگی های اقلیمی انجام میشود. 

به طور کلی، موفقیت در کاشت گوجه فرنگی مستلزم آگاهی از شرایط اقلیمی، انتخاب زمان مناسب کاشت، انتخاب رقم مناسب و استفاده از روش های صحیح کشاورزی است. رعایت این نکات نه تنها به رشد سالم و بهینه گیاه کمک میکند بلکه به دستیابی به محصولی با کیفیت و بهره وری بیشتر منجر میشود.

بیشتربدانید: راهنمای خرید و کاشت بذر گوجه فرنگی

نقل قول

July is a big month for tomato processors. You are all aware that the factories fire up as the tomatoes start rolling in from the fields. From July – August, while the current season’s tomatoes are running, our team must start strategizing for the next season’s crop.

The team begins with greenhouse seed sowing projections and finalizes them by September to reserve greenhouse space. Nearly all tomato plants are initially grown in a greenhouse for a few months until they are around 5 – 7 inches tall. At that point, they are ready to be transplanted

ترجمه: ژوئیه ماه بزرگی برای پرورش گوجه فرنگی است. همه شما می‌دانید که کارخانه ها با شروع غلتیدن گوجه‌فرنگی ها از مزارع آتش میگیرند. از ژوئیه تا اوت، در حالی که گوجه فرنگی های فصل جاری در حال اجرا هستند، کشاورزان باید استراتژی برای محصول فصل آینده را شروع کند. این یعنی با پیش‌بینی کاشت بذر گلخانه ای شروع میکند و آنها را تا سپتامبر نهایی میکند تا فضای گلخانه ای را رزرو کند. تقریباً تمام گیاهان گوجه فرنگی در ابتدا به مدت چند ماه در گلخانه رشد میکنند تا زمانی که حدود 5 تا 7 اینچ بلند شوند. در آن مرحله، آنها آماده پیوند هستند

منابع خارجی

morningstarco.com – almanac.com – wikipedia

سوالات متداول